Press Release No. 6 | January 13, 2021
MAGPADAYON ang mga pag-ulan-ulan sa tibuok nasud, kung aha anaa sa 95% nga kahigayon nga magpadayon ang La Niňa ug masinati kutob sa bulan sa Marso ning tuig, sumala sa pamahayag ni Engr. Ybonne Mae D. Gabales, Meteorologist sa DOST-PAG-ASA Malaybalay Station atol sa pagpasabot niini sa mga miyembro sa Sangguniang Panlalawigan (SP) sa gihimong Regular Session kagahapong adlawa, kalabut sa weather forecast o pagbana-bana sa panahon alang sa unang tulo ka bulan sa tuig 2021.
Sa mosyon ni Board Member Ranulfo Pepito, sa ika-upat nga distrito sa probinsya, angayang mahibal-an sa mga mag-uuma ang dagan sa lakat sa panahon aron masiguro nga dili malugi ang mga mag-uuma sa ilang pagpananum, ilabi na sa corn farmers.
Gibutyag ni Ms. Gabales nga dili kasagaran ug dili normal ang masinati nga mga pag-ulan dala sa daot nga panahon gumikan sa La Niňa ug Low Pressure Area (LPA) hinungdan sa amihanang-sidlakan nga pag-ulan (northeast monsoon) nga sarang nagdala sa bugnaw nga hangin, nga unta sa unang tulo ka bulan sa tuig masinati ang dyutay nga kainit sa panahon. Samtang pag-abot sa bulan sa Abril gibana-bana nga matigayon ang 50% chance nga mahimong ENSO Neutral ang panahon diin masinati ang dyutay o gamay nga ulan, dala sa pag-abot sa transisyon sa amihanang-sidlakan (northwest monsoon) paingon sa timog-kasadpan nga pag-ulan (southwest monsoon) nga magdala sa pag-ulan sa pagka-Mayo.
Alayon niini, gipakisayud ni Bukidnon Provincial Agriculturist Engr. Alson G. Quimba nga kasagarang higayon nga mananum ang mga mag-uuma sa mais sa bulan sa Marso, Abril ug Mayo matag tuig alang sa 1st cropping ug bulan sa Hulyo, Agosto ug Setyembre alang sa 2nd cropping, gumikan kay sa maong mga panahon masinati ang igong kainit ug igo nga buhos sa ulan nga panahon, nga maoy gikinahanglan sa pananum nga mais.
Gihangyo usab ni Engr. Quimba ngadto sa mga mag-uuma nga hatagan sa igong higayon ang yuta nga makapahulay human sa ani ayha tamnan pag-usab o ang gitawag nga fallow period, kasagaran mga usa ka bulan nga pahulay ayha tamnan pag-usab nga mo-ihap sa tulo ka bulan ug tunga ayha mag-harvest.
Gidasig ni Board Member Pepito ang mga mag-uuma sa mais nga kanunay susihon ug makisayud sa dagan sa lakat sa panahon aron malikayan ang dakong damyos sa ilang pagpanguma.
###
